Historia, znaczenie i ciekawostki
Przybijanie „piątki” to jeden z najbardziej rozpoznawalnych gestów na świecie. Symbolizuje radość, zwycięstwo lub po prostu dobrą zabawę. Ale skąd się wziął zwyczaj przybijania piątki? Czy ma korzenie w sporcie, kulturze, a może polityce? W tym artykule odkryjemy historię tego fenomenu, jego ewolucję oraz to, dlaczego stał się uniwersalnym symbolem pozytywnej energii.
Początki przybijania piątki – sportowa legenda
Najpopularniejsza teoria dotycząca pochodzenia high-five wiąże się ze światem sportu. Według historyków gest ten narodził się 3 października 1977 roku podczas meczu baseballowego między Los Angeles Dodgers a Houston Astros.
Glenn Burke i Dusty Baker – ojcowie high-five?
W kulminacyjnym momencie meczu Glenn Burke, zawodnik Dodgersów, po udanym zagraniu kolegi z drużyny, Dusty’ego Bakera, uniósł dłoń w geście triumfu. Baker, nie wiedząc, jak zareagować, uderzył dłonią w dłoń Burke’a. Tak narodził się pierwszy udokumentowany „high-five”!
Choć sam termin „high-five” pojawił się nieco później, to właśnie ta scena uznawana jest za początek globalnej popularności gestu. Burke, który był również jednym z pierwszych otwarcie gejowskich sportowców w USA, stał się nieświadomym ikoną kultury.
Wcześniejsze ślady – czy high-five ma starsze korzenie?
Choć historia z Dodgersami jest najbardziej znana, niektórzy badacze wskazują na wcześniejsze przykłady podobnych gestów:
- Lata 20. XX wieku – Czarnoskóre robotnice w USA miały przybijać sobie dłonie w rytm pracy.
- Lata 60. – W środowisku muzyków jazzowych istniał zwyczaj „slapping five” na powitanie.
- Kultura hip-hopowa – Gest upowszechnił się w latach 80. wraz z breakdance’em i rapem.
Mimo to, współczesna forma high-five zawdzięcza swoją sławę właśnie sportowcom.
Dlaczego przybijamy piątkę? Znaczenie gestu
Przybijanie piątki to nie tylko fizyczny kontakt. To symbol:
- Wspólnoty – np. drużyna świętująca zwycięstwo.
- Entuzjazmu – jak w przypadku kibiców.
- Poparcia – np. w kampaniach społecznych („high-five for charity”).
Ciekawostka: W 2002 roku powstało nawet National High Five Day (Narodowy Dzień Przybijania Piątki), obchodzony w trzeci czwartek kwietnia. Inicjatywa zbiera fundusze na cele charytatywne!
High-five w popkulturze – jak podbił świat?
Popularność gestu rozkwitła w latach 80. i 90. za sprawą:
- Filmów – np. „Top Gun”, gdzie Tom Cruise i Val Kilmer przybijają piątkę.
- Reklam – marki wykorzystywały high-five, by budować pozytywne skojarzenia.
- Polityki – Barack Obama często używał go podczas kampanii, aby pokazać bliskość z wyborcami.
Wariacje na temat piątki – od „low-five” po „air five”
Dziś istnieje wiele odmian klasycznego gestu:
- Low-five – uderzenie dłoni na wysokości bioder.
- Air five – symboliczne przybicie piątki z dystansu.
- Fist bump – zastąpienie dłoni zaciśniętą pięścią (popularne w czasie pandemii).
Podsumowanie: Piątka jako uniwersalny język radości
Niezależnie od tego, skąd dokładnie wziął się zwyczaj przybijania piątki, stał się on globalnym symbolem pozytywnych emocji. Od stadionów sportowych po codzienne powitania – high-five łączy ludzi, przekraczając granice języków i kultur. Następnym razem, gdy przybijesz komuś piątkę, pomyśl o Glennie Burke’u i jego spontanicznym geście, który zmienił sposób, jak okazujemy radość!